LÀM HOA CHO NGƯỜI TA HÁI (A flower to be picked)
MỤC TIÊU
Dự án Làm hoa cho người ta hái hướng tới việc nâng cao nhận thức cho công nhân nhà máy về chủ đề Quấy tối tình dục. Ê-kíp Drama for change của ATH đã làm việc với nhiều nhà máy khác nhau khắp Việt Nam.
QUẤY RỐI TÌNH DỤC LÀ GÌ?
Ủy Ban Phụ Trách Cơ Hội Việc Làm Công Bằng đã định nghĩa Quấy rối tình dục như sau:
Quấy rối tình dục là một hình thức phân biệt đối xử về giới tính mà vi phạm Đề mục VII của Đạo luật về Quyền Dân sự năm 1964 .
Cử chỉ gợi dục không được hoan nghênh, các thỉnh cầu được quan hệ tình dục, và hành vi khác bằng lời nói hoặc cơ thể mang bản chất tình dục sẽ cấu thành nên việc quấy rối tình dục khi hành vi này rõ ràng hoặc hoàn toàn ảnh hưởng đến công việc của một cá nhân, gây cản trở quá mức đến năng suất làm việc của một cá nhân, hoặc gây nên một môi trường làm việc đáng sợ, thù địch, hoặc mang tính xúc phạm.
Quấy rối tình dục có thể xảy ra trong nhiều hoàn cảnh khác nhau, bao gồm nhưng không giới hạn những hoàn cảnh sau:
-
Nạn nhân cũng như kẻ quấy rối có thể là một người phụ nữ hoặc một người đàn ông. Nạn nhân không nhất thiết phải là người khác giới.
-
Kẻ quấy rối có thể là người giám sát của nạn nhân, một đại diện của chủ thuê lao động, một người giám sát ở một khu vực khác, một đồng nghiệp, hoặc một người không phải là nhân viên.
-
Nạn nhân không nhất thiết phải là người bị quấy rối mà có thể là bất kỳ ai bị ảnh hưởng bởi hành vi mang tính xúc phạm.
-
Việc quấy rối tình dục trái pháp luật có thể xảy ra mà không gây ra thiệt hại về kinh tế cho nạn nhân hoặc không làm nạn nhân bị đuổi việc.
-
Hành vi của kẻ quấy rối phải không được hoan nghênh.
Nguồn : https://www.eeoc.gov/vi/laws/guidance/tai-lieu-thong-tin-phan-biet-doi-xu-ve-quay-roi-tinh-duc
TÌNH HÌNH TẠI VIỆT NAM
Về luật pháp :
Các nghiên cứu về Quấy rối tình dục đã được thực hiện tại Việt Nam từ những năm 90.
Cho tới năm 2019, trong bộ Luật Lao động Việt Nam, cụm từ “Quấy rối tình dục" được đưa ra. Bộ Lao động và Liên đoàn lao động Việt Nam ban hành một bộ tài liệu phòng chống Quấy rối tình dục dành cho công ty và nhà máy nhưng không bắt buộc phải thực thi. Các công ty, nhà máy chỉ được khuyến khích ban thành thông tin trên cho công nhân.
Cũng vào năm 2019, tổ chức Lao động thế giới (ILO) ban hành Công ước về chấm dứt bạo lực và quấy rối (số 190), cũng là công ước đầu tiên “Ghi nhận mọi người đều có quyền làm việc trong một môi trường không có bạo lực và quấy rối, bao gồm cả bạo lực và quấy rối trên cơ sở giới”.
Năm 2022, chính phủ Việt Nam vẫn chưa hoàn thành việc đánh giá và áp dụng công ước tại Việt Nam.
Về nhận thức của công dân:
Trước kia, cụm từ “quan hệ tình dục" hay “làm tình" đều bị cấm trong luật tại trường học. Hiện nay, bộ Giáo dục đã công nhận và đưa môn học “Giáo dục giới tính" vào trong các trường học bắt đầu từ cấp Trung học.
Trước đó, người dân luôn ngại khi phải nói từ “tình dục" hay thừa nhận họ có quan hệ tình dục. Hiện nay, sinh viên đã thoải mái khi nói về chủ đề này và kể chuyện về các mối quan hệ tình dục của họ.
Người dân Việt Nam hiện đã hiểu rằng Luật pháp bảo vệ họ khi họ bị quấy rối tình dục và xã hội sẽ bảo vệ họ bằng cách kết tội người quấy rối. Tuy nhiên, họ không (hoặc hiểu sơ sài) về cách họ có thể ảo vệ chính mình.
CHÚNG TÔI TIẾN HÀNNH DỰ ÁN THẾ NÀO?
Dự án bao gồm 4 bước
-
Nghiên cứu
Ê-kíp của chúng tôi đã thu thập thông tin thông qua các báo cáo đánh giá củ các tổ chức phi chính phủ. Chúng tôi cũng liên hệ với nhà máy để phỏng vấn về tình trạng hiện tại trong nhà máy.
Trong dự án này, chúng tôi đã kết nối với các tổ chức sau: CARE VIETNAM, CGFED, HAGAR VIETNAM, CSAGA
Nhấn vào đây để đọc toàn bộ các báo cáo.
-
Vở kịch
Đội ngũ dự án bao gồm 4 thành viên, 3 diễn viên và 1 đạo diễn
Kịch bản được xây dựng dựa trên kết quả nghiên cứu nhằm tạo ra huống cảnh thực tế tại nhà máy.
Vở kịch nói về mối quan hệ giữa các công nhân trong nhà máy và bộc lộ văn hoá cũng như các quan điểm của họ thông qua các từ ngữ địa phương cùng các ám chỉ mang tính văn hoá địa phương.
Để làm rõ khái niệm Quấy rối tình dục, câu chuyện diễn ra tại nhiều không gian quan trọng trong nhà máy và hành vi quấy rối kéo dài trong hơn 1 năm dưới nhiều hình thức khác nhau.
Chỉ có 3 diễn viên trên sân khấu và điều khiển 3 chiếc hộp - công cụ để chuyển cảnh. 2 đèn sân khấu và 1 loa được đặt ở các góc khác nhau, cũng được vận chuyển bên trong 3 hộp bằng sắt. Lựa chọn cách dàn dựng tối giản như vậy giúp chúng tôi có thể đáp ứng với mọi không gian mà chúng tôi có trong nhà máy.
-
Triển khai thực địa
Một buổi diễn thử với ba đối tượng khán giả : cấp quản lý, công nhân và người dân khu vực giúp chúng tôi hiểu rõ về tình hình thực tế tại địa phương, trong nhà máy cũng như tại khu vực họ sinh sống, từ đó có thể dễ dàng thay đổi các chi tiết của vở kịch.
Mục tiêu thứ hai của buổi diễn thử này cũng là để tìm kiếm vấn đề mà đối tượng của dự án thực sự gặp phải (ở đây là các công nhân).
Sau khi diễn thử và điều chỉnh vở diễn, dự án tiếp tục được triển khai tại các nhà máy khác. Các báo cáo hậu triển khai cũng giúp chúng tôi điều chỉnh sát với thực tế hơn.
-
Workshop
Sau buổi diễn tại nhà máy, người tham gia đã có thể nhìn giải pháp giả định cho vấn đề đang tiếp cận. Để chắc chắn họ đã nắm được các giải pháp, chúng tôi quay trở lại nhà máy và tổ chức workshop tập huấn dành cho những người đã tham gia buổi biểu diễn trước đó, nơi họ không chỉ là người xem mà còn trực tiếp tham gia diễn tập các giải pháp của tình huống. Thông qua các trò chơi và đóng vai, họ có thể làm mới những kiến thức đã có và tự mình xây dựng kế hoạch hành động tiếp theo.
Nếu anh/chị quan tâm tới chủ đề này và mong muốn thiết kế hoạt động liên quan, vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email production@ath.edu.vn
